Pressura është një koloni nomade artistësh dedikuar fotografisë sociale. Fotografët apo artistët e angazhuar në projekt, zhvillojnë një sens thellësisht të orientuar drejt narracionit (storytelling) si një mjet sa antik aq edhe modern, për të treguar realitetin shpeshherë kompleks të rajonit tonë, si edhe të luftojnë dizinformimin publik duke autentifikuar realitetin sipas etikës dhe ndërgjegjes së tyre. Mue tej, duke krijuar një ambjent me karakter të thellë formativ por njëkohësisht duke favorizuar shkëmbimin kultural dhe profesional mes fotografëve – me qëllimin për të forcuar shpirtin kritik të tyre – Pressura ka ambicien të bëhet një lëvizje e mirëfilltë artistike dhe etike dhe të ndihmojë këtë klasë profesionistësh të orientohet drejt fotografisë sociale – si një sensibilitet artistik dhe një qëndrim drejt realitetit historik social bashkëkohor. Pressura është një urgjencë e artit shqiptar për të zhvilluar premisat për krijimin e një fotogazetarie të prirur jo vetëm drejt lajmit, por drejt kontekstualizimit të tij dhe analizës autoriale.
Fotogazetaria shqiptare ka qënë ndër shprehitë artistike më të nënshtruara dhe përdorura nga pushteti diktatorial dhe pothuaj vetëm shprehi e propagandës së saj. E më tej ky sektor i gazetarisë por edhe i artit shqiptar ka vuajtur dhe vazhdon të vuajë një izolim të thelle ndaj botës perëndimore, në nivele shkëmbimi idesh, eksperience, praktike etj. Buxhetet e reduktuara editoriale, rënia e besimit tek shtypi, kontrolli i tij prej pushtetit, rritja e rrezikut të fotogazetarëve duke u kthyer në objektiva nëper ngjarje apo konflikte, kjo prej nevojës së rritur për konsum imazhesh “spot”, rënia e interesit për lajme (apatia e publikut) dhe rritja e tij për të ashtuquajturin “gossip”, rrjetet sociale dhe rritja eksponenciale e imazheve në to, janë vetëm disa nga faktorët që rrezikojnë të ardhmen e fotogazetarisë, sidomos në trevat tona ku mungojnë krejtësisht amortizatorët socialë-kulturorë ndaj këtyre goditjeve si dhe përvoja në përballimin e tyre. Të gjitha këto, ndikojnë më tej në mënyrë direkte dhe indirekte edhe në problematika konkrete të përditshme të cilat cënojnë vetë shoqërinë tonë në të sotmen, ruajtjen e Kujtesës Kolektive dhe integrimin e shoqerisë shqiptare në atë euroatlantike në të ardhmen.
Ekspozita në vetvete synon pikërisht ti tregojë publikut lokal që fotografia mund të kthehet në një formë shprehëse e fuqishme e realitetit social dhe një katalizator i debatit publik, nëpërmjet historive që tregojnë konditat humane, nevojat, dramat por edhe kompleksitetin e mënyrës së jetesës në këto treva. Në këtë prizëm, kjo ekspozitë nuk i kushtohet vetëm fotografëve apo skenës së artit por të gjithë publikut dhe sidomos hapësirës së mendimit të lirë e të pavarur. Pjesmarrja e fotografëve në këtë koloni nomade – në një rrugëtim të përbashkët mes tyre, organizatorëve, lektorëve dhe të ftuarve, ku rezultatet e pritshme të kësaj ndërhyrje publike me karakter të thellë artistik duhet të shihen domozdoshmërisht edhe si tentativë në frenimin e shtrembërimit të vazhdueshëm të informacionit dhe kthimin e fotografisë në një burim të besueshëm informacioni në vetvete.
Artistë pjesmarrës në ekspozitë:
David Cuka / Vlasov Sulaj / Korab Basha / Enza Rripaj / Vigan Demiri / Marsej Fuçia / Majlinda Dedaj / Ber Abdulahi / Arben Alliaj / Bledar Hasimi
Metodologjia e përdorur në projektin Pressura ka miksuar ballafaqimin mes fotografëve mes tyre dhe lektorëve por edhe punëtori në terren, masterclass, leksione online, prezantime punësh (portfolio) dhe realizimin e një projekti personal për çdo pjesmarrës, i monitoruar nga kuratori i projektit. Për karakterin shumëdimensional të kolonisë, janë angazhuar si lektorë apo drejtues të punëtorive figura të larta profesionale edhe me karakter akademik si profesorë, kuratorë, shkrimtarë, fotografë, artiste pamorë, arkitektë, aktivistë, drejtues të organizatave joqeveritare, gazetarë, etj. Në total janë organizuar 4 koloni. Falenderojmë veçanërisht lektorët dhe bashkëpunëtorët tanë:
Ardian Isufi / Arben Alliaj / Carmela Rosiello / Osman Demiri / Burim Myftiu / Vlora Demiri / Stefan Çapaliku / Eltjana Shkreli / Naim Spahiu / Nekije Shahinasi / Paul Lowe / Ziuah Grafić / Koloreto Cukali / Rozafa Shpuza
Si edhe organizatat:
Fokus Award / Fotoist / Punktum / MeWe / EJAlbum / Kult Gallery / Oda Gallery / GO2 Albania / Hapat e Lehtë / VII Academy
Tiranë, Shqipëri 17-18 Tetor 2023
Amfiteatri i Universitetit të Arteve, Sheshi Nënë Tereza
Ceremonia e Hapjes: 17 Tetor 2023 / Ora: 17:00
Gostivar, Maqedoni e veriut 21-22 Tetor 2023
Amfiteatri i Qytetit
Ceremonia e Hapjes:21 Tetor 2023 / Ora: 16:00
Pressura zbatohet me mbështetjen e projektit rajonal “SMART Balkans – Shoqëria Civile për Vlera të Përbashkëta në Ballkanin Perëndimor” të zbatuar nga “Centar za promociju civilnog društva (CPCD”) në bashkëpunim me” Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim (IDM)” dhe “Qendra për Kërkim dhe Politikëbërje (CRPM)” dhe i mbështetur financiarisht nga Ministria e Punëve të Jashtme të Norvegjisë (NMFA).
Kuruar nga: Elton Koritari
